Het gemak van geld uitgeven

Zoals jullie weten heeft Luxe of Zuinig moeite met persoonlijke uitgaven. Een zegen als je op weg bent naar een financieel onafhankelijk leven. Maar ook af en toe een drama omdat alles onder een loep gelegd moet worden. Maar er is, zoals altijd, ook een andere kant aan die medaille. De mensen die met veel te veel gemak veel geld uitgeven. 

Je kan niet leven zonder geld

Toen Luxe of Zuinig enige tijd geleden op een rij zette hoeveel geld er wel niet in de afgelopen 11 jaar is doorheen gesijpeld in huize Luxe of Zuinig schrok ik mij rot. Het is leven dat wij willen leven is duur maar relatief gezien alsnog goedkoop als je het afzet hoeveel er per maand door andere wordt uitgegeven. Zeker als je iets dieper kijkt valt op dat de meeste kosten te relateren zijn aan de verbouwingen die wij hier thuis hebben gedaan. 

Het is dan ook duidelijk dat Luxe of Zuinig ergens niet op bespaard en dat is op grote verbouwingen. Het is voor ons belangrijk dat als we iets aanpakken we het ook goed doen en er vele jaren van willen genieten. Daarbij komt helaas ook dat we een erg dure smaak hebben. Als we iets kiezen is het vaak de bovenkant van de prijshelft waardoor de kosten snel oplopen. Een bewuste keus vaak en weloverwogen, want net als met persoonlijke aankopen moeten we wel kunnen uitleggen waarom we iets willen. Iets dat duur is, hoeft namelijk niet altijd perse beter te zijn. 

Maar we hebben wel altijd een belangrijke regel gehad in huize Luxe of Zuinig. Prima dat we een bepaalde smaak hebben of dat er een bepaald prijskaartje aan hangt. Maar we moeten en zullen het van onze spaarrekening kunnen betalen anders gaat het feestje niet door.

Geld lenen

En dat is een wezenlijk verschil met andere gezinnen en doelstellingen. Het geld is er niet of het wordt niet gespaard, maar toch vinden dezelfde uitgaven plaats. Want ja, die verbouwingen willen ze toch ook graag. Bedrijven zijn ook niet gek en spelen er slim op in. Van huren van apparatuur tot lenen van grote bedragen. Of iets wat tegenwoordig nog vaker wordt gemeld. Groen lenen…. Uiteraard tegen aantrekkelijke voorwaardes. Steeds vaker hoor ik van mensen dat het “maar” 10 euro per maand kost om toch het nieuwste snufje te hebben. Of met de private leaseauto dat het maar een paar honderd euro per maand kost en ze toch een nieuwe wagen rijden. 

Dat is ook een beetje het probleem wat ik zie. Iedereen wil er toch een beetje bijhoren en rekent niet meer door hoeveel ze nu eigenlijk uitgeven over een looptijd van een contract. Dat geldt voor zowel een auto als een gasketel of simpelweg een wasmachine die wordt gehuurd.

Ik kan je nu al, voordat ik ook maar een berekening maak, vertellen dat je in al die gevallen duurder uit bent dan zelf de apparatuur aan te schaffen. Simpelweg omdat die bedrijven geen goede doelen zijn en er ook winst uit moeten halen. En ow ja, je betaald uiteraard ook voor de mensen die iets minder goed met de spullen om kunnen gaan. Geld lenen kost geld, in wat voor vorm ook.

Sparen en dan pas uitgeven

Ik weet dat de economie niet werkt als iedereen alleen maar geld zou sparen en dan het pas zou uitgeven als het geld ook beschikbaar zou zijn. De continue zoektocht naar nog meer winst zorgt ervoor dat geld lenen, in wat voor vorm ook, geld kost voor de lener en winst oplevert voor het bedrijf die het uitgeeft. Het nadeel is alleen dat het tegenwoordig zo makkelijk is om geld te lenen dat hele groepen mensen, eenmaal eraan begonnen, alleen nooit meer eruit kunnen komen. Het nadeel is namelijk dat je altijd teveel geld zal moeten betalen voor dezelfde spullen die ik zelf aanschaf.

Met het geld dat ik bespaar en opzij zet om weer andere nieuwe spullen te kopen hebben zij hier geen mogelijkheid toe omdat dit geld in de vorm van rente wordt afgedragen aan de bedrijven. Om toch aan de nieuwe spullen te komen wordt er weer meer gefinancierd of gehuurd waarna we in een mooie cirkel komen. 

Hypotheek

Hetzelfde zie ik nu gebeuren met hypotheken. De bedragen die voor huizen worden gevraagd als vraagprijs vind ik al absurd. Maar als ik dan ook hoor en zie dat huizen zoveel interesse hebben en als gevolg daarvan maar als “veiling” wordt verkocht komen de bedragen zo 50.000 tot 100.000 euro boven de vraagprijs uit. Ongelooflijke taferelen momenteel waar ik gelukkig zelf niet aan mee hoef te doen. Het is uiteindelijk de keus aan de koper of het hem waard is om te overbieden in de hoop dat de markt nog hoger zal worden. Dat is een gok.

Waar ik mij echter meer zorgen over maak zijn twee aspecten die mensen vaak voor het gemak vergeten aangezien we in hypotheken eigenlijk alleen over de netto maandkosten spreken.

Dat is op de eerste plaats de rente. Ja de rente is nu heel laag en daarom kunnen we nu ook veel geld lenen om de huizen te kunnen financieren. Maar doordat de hypotheek steeds hoger wordt, er nog steeds sprake is van hypotheekrenteaftrek hoor mensen alleen maar zeggen dat ze “maar” 900 euro per maand netto hoeven te betalen. Ok prima, dat klinkt als een acceptabel bedrag. Maar we weten allemaal dat de hypotheekrenteaftrek binnenkort echt wel weg is. Hoeveel moet je dan betalen? Weinig mensen die het mij kunnen vertellen.

Volgende vraag, stel de hypotheekrente wordt 1% hoger. Hoeveel moet je nu betalen aan rente en heb je daar rekening mee gehouden? De mensen die ik het heb gevraagd kijken mij met lege ogen aan. Want ze lenen nu vrijwel allemaal op de max van hun huidige inkomen. Als de rente laag blijft lukt het inderdaad prima, maar wat als deze stijgt en je een variabele rente hebt….. Ik hou mijn hart vast

Op de tweede plaats gaat het over de som van de hypotheek. Door de gekte op de markt gaan mensen zoveel mogelijk lenen wat mogelijk is. De zogenaamde tophypotheken gaan nu als zoete broodjes over de toonbank, anders maak je nu helemaal geen kans op een huis. Maar waar we vroeger spraken over een hoge hypotheek als deze 300.000 euro was. Kijkt niemand meer vreemd als je een hypotheek hebt van 600.000 euro voor een 2 onder 1 kapper. Het probleem is alleen dat niemand zich meer lijkt te realiseren dat dit bedrag aan het einde van de rit toch echt weer terugbetaald dient te worden. En als 300.000 euro al gezien wordt als veel geld een paar jaar terug, snap ik niet waarom mensen een bedrag van 600.000 euro nu niet als schrikbarend vinden. Je bent immers twee keer zo lang bezig om het te kunnen sparen van dit bedrag.

Ook dit testte ik bij enkele mensen die toevallig net een hypotheek hadden genomen of ermee bezig waren, ja ik ben een echte partypooper zullen we maar zeggen ;-). Maar de meeste hadden er inderdaad nog niet zo over nagedacht en schrokken er eigenlijk wel van. Immers de hypotheekadviseur sprak over historisch lage rente en enkel over de maandlasten………..

De toekomst….

Ik hou persoonlijk dan ook mijn hart vast voor wat de toekomst ons brengt. Ik vond in 2010 een bedrag van 255.000 euro voor ons hypotheek een astronomisch bedrag wat ik graag wilde afgelost hebben voordat de 30 jaar afgelopen waren. Maar ik zou niet weten hoe ik het over mijn hart zou kunnen krijgen om een huis te kunnen kopen van 600.000 euro of meer,  hoewel ons gezamenlijke salaris, volgens een korte berekening, inmiddels een bedrag van 800.000-900.000 euro zouden kunnen lenen. Ik zou er niet over willen denken en ben dan ook erg benieuwd hoe dit zich gaat ontwikkelen in de komende periode en hoe dit zich in een aankomende crisis gaat ontplooien.

Hoe zien jullie dit ontwikkelen?