Klimaatplan gemeente eindelijk gepubliceerd

 Daar was hij dan, het langverwachte klimaatplan van onze gemeente. Een paar keer uitgesteld, veel beloftes van webinars, die nooit zijn gekomen. En eigenlijk gewoon radiostilte. Maar opeens stond in ons stadsblaadje een klein artikeltje over het klimaatplan dat gepubliceerd zou zijn. Volledig onder de radar natuurlijk, maar wat gaan ze doen?

RES en TVW

In juli vorig jaar schreef ik een blog over de Regionale Energie Strategie (RES) en Transitie Visie Warmte (TVW). Nadat de gemeente de webinar had gecanceld over hun plan was ik toch erg benieuwd of er toch niet al informatie te vinden was. Het bleek dat er een complete organisatie in Nederland was die adviezen geeft aan de gemeentes om daarop hun klimaatplan te schrijven. Na het lezen van de stukken voor onze regio was ik niet al te enthousiast over de plannen. Er stond namelijk weinig vernieuwends noch inspirerend in. Jammer, want als de ambities vanuit een overkoepelende organisatie al niet voortschrijdend of uitdagend zijn, dan zullen de gemeentes zeker nog minder gaan opleveren.

Klimaatplan gemeente

Nu het klimaatplan 9 maanden later eindelijk uit de doeken is gekomen ben ik dan ook niet verbaasd om te lezen dat er weinig vernieuwends of inspirerend in staat. Sterker nog, er staat, zoals verwacht, nog minder ambities in dan in de RES en TVW adviezen. Geen zonnepanelen over parkeerplaatsen of openbare, industrie en flatgebouwen. Geen windmolens langs snelwegen. Geen warmte transitie plan. Eigenlijk staat er erg weinig concreets in. 

Wat dan wel? Nou, ze gaan werken met “energie coaches”. Waar mensen advies in kunnen winnen wat ze kunnen doen voor hun huis. Ze gaan een bomenplan lanceren om zo “groener” te worden als gemeente. En ze willen dat wij als burgers “circulair” gaan denken. Minder vlees eten, beter afval scheiden en minder consuminderen.

Op zichzelf heb ik daar niets op tegen, sterker nog, wij doen daar al netjes aan mee. Maar dit draagt niet bij aan de energietransitie voor de bewoners van de gemeente, het is allemaal “indirect” gerelateerd en volledig afhankelijk van de wil van de bewoners om dit voor elkaar te krijgen. Maar hoe krijg je de bewoners zo ver? Met energiecoaches ga je namelijk niet ver komen, zeker niet als de bewoners daar zelf naartoe moeten en ook nog eens daarbij een bedrag moeten betalen voor het advies! Subsidies willen ze maar beperkt toepassen om mensen over de streep te helpen, het zou voornamelijk door ons zelf gefinancierd moeten worden. Daar bieden ze dan wel weer een “groene lening” voor aan om het mogelijk te maken. Het zal dus echt ergens anders vandaan moeten komen.

Ambities

Maar wat zijn de ambities die de gemeente wil realiseren? In 2040 willen ze klimaat neutraal zijn en in 2050 een volledig circulaire gemeente zijn. Een korte blik op bovenstaande geeft bij mij aan dat ze gekeken hebben naar snelle stappen snel thuis. En dat houdt in de industrie die de focus gaat hebben.

Kijkend naar de cijfers is de hoofdmoot van de energiebehoefte door de industrie en niet de huishoudens. Het is dan ook logisch dat de gemeente de focus zal hebben op deze tak. Ze zetten het niet neer, maar we weten allemaal dat dit gepaard gaat met heftige subsidies om de industrie mee te krijgen en op die manier de klimaatdoelen te behalen. 

Ergens begrijp ik het ook wel dat daar de focus op ligt, maar ik had gehoopt dat ze meer zouden doen voor de burgers in de informatievoorziening, advies, bewustwording, campagnes etc. Immers als de bewoners zich bewuster zijn van hun gedrag heeft dat direct weer impact op de industrie. Minder consumptie is minder productie. Meer vraag naar groene producten is meer productie van groene producten. Hiermee versterk je het effect en draag je niet alleen maar geld naar de industrie die daarvan zonnepanelen koopt voor centen, de winst opstrijkt en het productieproces ongemoeid laat.

Daarnaast stoort het mij dat er geen enkel plan ligt om de huizen energiezuiniger te maken of hoe wij “gasloos” moeten worden. De rekening hiervoor leggen ze volledig bij de burger zelf. Hier had ik per wijk toch wel verwacht dat er iets van een ambitie werd besproken zodat de bewoners zich hierop konden voorbereiden. Het heeft namelijk weinig nut om een warmtepomp te kopen als je wijk wordt aangesloten op stadsverwarming. Of in ieder geval iets meer aan bewustwording te doen.

Conclusie

Ik ben teleurgesteld in het plan. Er zit weinig ambitie in en ik zie heel weinig concrete plannen hoe we ergens gaan komen. De cijfers die ze presenteren zijn prachtig natuurlijk, maar dat business cases schrijven kunnen we allemaal. Concrete plannen had ik op gemeente niveau verwacht, maar zelfs de plannen op regionaal niveau van de RES zijn concreter dan wat er in het gemeenteplan staat. Hier zie je ook weer aan dat er vermoedelijk, ik weet het niet zeker namelijk, geen controle is op haalbaarheid van wat de gemeentes publiceren. Er zal alleen gekeken worden naar de business case en dat is jammer. Meer een centrale aansturing om de ambities te halen zal meer effect gaan hebben, want ik vermoed dat gemeentes onderling gaan concurreren om hun ambities te gaan behalen wat uiteindelijk een negatief effect gaat krijgen.

Hopelijk gaat het binnenkort toch concreter worden en kan ik iets vrolijker worden van het plan.

Heeft de gemeente bij jullie al het plan gepresenteerd?