“Gratis” kinderopvang?

 Het bazuint al een tijdje door de wandelgangen en al meerdere keren zijn er proefballonetjes uit gekomen via de media dat ze graag willen kijken naar “gratis” kinderopvang. Maar nu met het minderheidskabinet voorstel is het ook terug te lezen in de gezamenlijke plannen. Is dit iets waar we blij mee moeten zijn?

Er bestaat niet iets als gratis

Laten we voorop stellen dat ik de term “gratis” altijd ergens misleidend vind. Het is een lokkertje, een ow wat zijn we toch goed, moment van aanstaande kabinetten. Maar als je er goed over nadenkt zal iemand toch moeten betalen voor de kosten ervan. En dat ben je simpelweg zelf, evenals alle andere belastingbetalers in dit land. De kosten zijn nu geraamd op 5,5 miljard euro per jaar want het gaat, aldus de plannen, gelden voor werkende en niet werkende. 

Dit laatste vind ik zelf erg opmerkelijk. Immers, dat kan ook betekenen dat mensen misbruik van het systeem gaan maken. Maar als het uitgangspunt is dat het een lastenverlaging moet zijn voor alle inkomens dan vallen daar ook de mensen onder die geen werk momenteel hebben. 

Is het wel een lastverlaging?

Als het doel namelijk is om de lagere inkomens te ontzien van kosten dan zal dat zeker lukken, maar feitelijk is dit voor die doelgroep nog niet eens de grootste winst. Die zit hem namelijk in de hogere inkomens. Er bestaat namelijk momenteel zoiets als kinderopvangtoeslag. Hierbij krijgen hogere inkomens “minder” vergoed dan lagere inkomens waardoor de kinderopvang kosten voor lagere inkomens  nou niet bepaald hoog is. Deze toeslag voor gezinsinkomens tot 25.188 euro is tot 96% vergoed (tot aan max uur bedrag). Terwijl de minimale toeslag 33% is tot een gezinsinkomen vanaf 126.832. Het is een traditionele verhouding in Nederland waarin de sterkste schouders de meeste kosten hebben. 

Feitelijk is het vooral een maatregel om de hogere inkomens extra bestedingsruimte te geven. Immers, er valt 67% van de kosten weg. Terwijl dit voor lagere inkomens een veel kleiner percentage is. De rekening wordt daarna uitgesmeerd over alle belastingplichtige in Nederland waardoor het een “niet bestaande” kostenpost is waar iedereen onbewust voor betaald. Ook de mensen die bewust niet ervoor heben gekozen om kinderen te nemen.

Wat vind ik er zelf van?

Zoals ik eerder al eens heb uitgerekend zijn de kinderopvangkosten voor ons gezin momenteel “acceptabel”. Ons gezinsinkomen valt in de categorie die de minste toeslag krijgt en dat vind ik ook begrijpelijk. De huidige regel dat je alleen de toeslag krijgt als je werkt snap ik ook helemaal. We kunnen het prima dragen en maken daarnaast ook maar 3 dagen gebruik van de opvang. We hebben er bewust voor gekozen om allebei een dag minder te werken om zo zelf een dag met ons kind door te kunnen brengen en er zoveel mogelijk voor haar te zijn.

Het is jammer dat er via toeslagen wordt gewerkt om dit zo voor elkaar te krijgen, maar op zijn minst is het, in mijn ogen, nu zo “okish” verdeeld.

In het nieuwe systeem verbaas ik mij echter om het feit dat het een als nivellering item wordt aangedragen, terwijl je daar vrijwel meteen een gat in kan schieten door de huidige toeslagen constructie. De mensen met een hoger gezinsinkomen zullen met deze regeling simpelweg meer bestedingsruimte krijgen terwijl de verbetering voor lagere inkomensklassen die zeker niet zal zijn. 

Daarnaast vind ik het vreemd dat er in eerste instantie voor wordt gekozen om de opvang gratis te maken voor werkende en niet-werkende. Hoezo hebben niet-werkende kinderopvang nodig? En was niet juist het doel om meer mensen aan het werk te kunnen krijgen doordat het nu meer “loont” om een baan te nemen in plaats van alleen maar te werken voor de kinderopvang te kunnen betalen? Dit item ruikt naar misbruik en dat moeten we niet willen.

Maar persoonlijk is het voor mij niet nodig om dit plan uit te voeren. Als het alsnog gebeurd (het lijkt er namelijk wel steeds meer op, veel te veel aandacht krijgt het) dan zal ik er zeker niet van balen. In ons geval levert dit rond de 500 euro op wat we maandelijks meer zouden kunnen besteden. Maar de voorwaardes mogen echt nog wel verfijnd worden hoe dit dan verder geregeld wordt. Daarnaast heb ik ook nog niet gehoord waar dit geld vandaan getoverd gaat worden of wat we vooral niet gaan doen als we dit plan gaan uitvoeren.

Persoonlijk heb ik namelijk wel een idee dat dit bijv beter besteed is in de zorg, politie, scholen of andere uitgaven waar er meer nuttige dingen mee wordt gedaan dan aan systeem te zitten die op zich nog niet zo heel slecht is.

Wat is jullie mening?